نگاه امروز

بازی اندیشه : هنرپیش ازآنکه مفهومی را انتقال دهد ، باید زیبائی ونحوه ی اجرایش ما را مسحورکند . بعد با سوق دادن مخاطب به "بازی اندیشه"، خواننده را به درنگ وتاخیردردریافت معنا هدایت کند . به شکلی که این مفهوم ومضمون ، به سمت اقتدارمعنای واحد متمایل نشود وخواننده نیزنباید به این احساس برسد که پشت این کارهنری تصمیم گیری مهندسی شده ای درصدد تحمیل اندیشه ای است ازجنس دوآلیسم خیروشری . بلکه با تکثر، رها سازی معنا ، معناگریزی نه معنا سوزی ، جهت بعُد دادن به معنای متکثر، پایان باز، به خواننده فرصت دهد تا با مشارکت با متن وایجاد پرسشگری به "بازی اندیشه" وتشکیک درنتیجه گیری سطحی وساده سازی به ،عمق وژرفای ولذت متن برسد . نا گفته نماند معنا گریزی ازموسیقی آغازوبعد به سایرهنرها ازجمله شعرو نمایش وادبیات داستانی سرایت کرد . معنائی که با درک زیبائی وفرم اجرای ظریف وهنرمندانه آغازشود ، عین هنر" ناب"است . درمتن نباید دنبال معنای ویژه یا واحد یا یک حقیقت محض بگردیم بلکه دال های متعدد ما را به زنجیره ای کهکشانی ازخرده حقیقت های ویران شده دعوت میکند زیرا دیگرجهان ما ، جهان ِمستمرمستمرنیست بلکه جهان قطعه شده قطعه شده است . همانطورکه دیگرتراژدی بزرگ نیز، تکرارنمیشوند بلکه ملیون ها خرده تراژدی کوچک شده ، ما را احاطه کرده اند . این حرف رولان بارت (1980-1915) درسته که درنقد الزامی ندارد که به مولف توجه کنیم اما کاتب انگاشتن مولف ومرگ اوسخن درستی نیست زیرا این متن ، حاصل عمرودریافت مولف ازهستی است که ممکن است با مولف دیگری صد درصد فرق کند . این نظریه بی انصافی وافراطی است . اما درمورد خالق نبودن معنای واحد توسط مولف ، تا حدودی صدق میکند ولی درهرحال این متن هنرمندانه ، ازتراوش ذهن وجسم روح اوست . بازای نگاه امروز ...

نشانه ها واشاره ها با نمادآیا نماد ابزاری برای ساختن یا یافتن معناست ؟ کدام معنا ؟ معنای اولیه یا ثانویه ؟ معنای ظاهر یا معنای پنهان متن ؟ اگرهرمتن ارزشمند و پویا ،دارای لایه های پیدا وپنهان باشد ،که ترجیاُ این گونه است ،آیا نمادها برای معنای پنهان متن هم کارساز است ؟ چگونه؟ سوال بعد . آیا متن دارای یک نماد است یا نمادهای متعدد؟ کدام نماد اصلی است و کدام نماد کمک کننده است و راهگشا ؟آیا یک نماد می تواند روشن کننده ی خطوط کلی یک متن باشد؟ البته . مترسک درمعصوم اول گلشیری به مثابه ی نماد کل است که الباقی قضایا حول محور این نماد میچرخد . داستان های تمثیلی اگر چه از نماداستفاده می کنند اما با نماد فرق دارد ولی درتحلیل نهائی،دربازگشائی معنای متن به همان سمت وسو میرود . در"عروسک چینی"گلشیری هم،عروسک یک نماد کل است .اگرچه ،تشخیص نماداصلی بین "راوی" و"عروسک" اندکی مشکل است اما هردو شاید دو نماد هم عرض باشند . گاهی متن در عین تمثیلی بودن ، نمادی هم به این تمثیل در جهت نیل به هدف – معنا ،کمک میکند . به عنوان نمونه ، نمایشنامه "چوب به دستهای ورزیل" دکترساعدی یک متن تمثیلی است اما "گراز" یک نماداست که متن حول این نماد شروع وگسترش مییابد. تمثیل،جایگزینی "تفنگ چی ها"به جای"گراز"است. درشعرمعروف تمثیلی سعدی، که کسی گوسفندی را از چنگ "گرگی " نجات می دهد و بعد شباهنگام " نجات دهنده "کارد درگلوی گوسفند می گذارد . روان گوسفند می نالد : "چو از چنگال گرگم در ربودی / چو دیدم عاقبت گرگم تو بودی". این جا هم"گرگ" نماد است که متن را به سوی معنای واحد سوق می دهد . هما ن طور شعر معروف " زمستان" اخوان ، یک نماد است که تمام حرفها و حدیث ها ،حول محور این نماد می چرخد ومعنای متن همان سردی ، بی پناهی ،شک و ی نگاه امروز ...